Dünya Ticaret Savaşları: Gidişat ve Eğilimler

1. ABD-Çin Rekabeti Derinleşiyor

- ABD, Çin'in teknolojik yükselişini sınırlamak için çip ihracat kısıtlamaları, TikTok gibi Çinli şirketlere baskılar ve tedarik zincirlerini Çin'den uzaklaştırma politikaları uyguluyor.
- Çin ise kendi kendine yetme politikaları ve 'Çin'de üret' stratejisiyle karşılık veriyor.
- Bu rekabet yalnızca gümrük vergileriyle değil, teknoloji, veri güvenliği ve finansal sistemler düzeyinde de yaşanıyor.

2. Avrupa Birliği Korumacılığa Yöneliyor

- AB, 'Karbon Sınır Vergisi' gibi çevre odaklı yeni ticaret engelleriyle dış ülkelerden gelen ürünlere daha sıkı denetim uygulamaya başlıyor.
- Aynı zamanda Çin'den gelen sübvansiyonlu ürünlere karşı kendi sanayisini koruma adımları atıyor.

3. Tedarik Zincirleri Yeniden Yapılanıyor

- COVID-19 ve Rusya-Ukrayna savaşı sonrası ülkeler daha dayanıklı ve bölgesel tedarik zincirlerine yöneldi.
- 'Friendshoring' ve 'nearshoring' gibi kavramlar yaygınlaştı. Yani ülkeler artık dost ülkelerle ticareti tercih ediyor.

4. Gelişmekte Olan Ülkeler Arası Yeni İttifaklar

- BRICS ülkeleri (Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin, Güney Afrika) gibi bloklar, batı merkezli ticaret sistemine alternatif yollar arıyor.
- Bu durum doların küresel ticaretteki rolünü bile sorgulatır hale geldi.

Genel Değerlendirme: Nereye Gidiyor?

- Küresel ticaret daha çok kutuplaşmaya doğru gidiyor.
- Ticaret savaşları sadece vergi veya ürün bazlı değil, teknoloji, veri, çevre ve enerji politikaları üzerinden de şekilleniyor.
- Uzun vadede ticaretin kuralları değişebilir, bloklar arası daha belirgin ayrışmalar olabilir.